Nowy ustrój szkolny
Wdrożenie nowego systemu szkolnego rozpoczęło się 4 września 2017 roku poprzez zastąpienie pierwszych klas gimnazjum siódmą klasą szkoły podstawowej. Pierwsi siódmoklasiści są jednocześnie pierwszym rocznikiem uczniów, którzy na III etapie edukacyjnym będą uczyć się według zmienionej podstawy programowej, a edukację w szkole ponadpodstawowej zakończą nowym egzaminem maturalnym.
Nowa podstawa programowa
Zgodnie z założeniami nowej podstawy programowej dla szkół ponadpodstawowych, edukacja językowa ma charakter kontynuacyjny, prowadząc ucznia od poziomu A1 w klasie IV szkoły podstawowej, przez A2+/B1 na koniec szkoły podstawowej, aż do poziomu B1+/B2 w zakresie podstawowym i B2+/C1 w zakresie rozszerzonym na koniec szkoły ponadpodstawowej.
Ekspert odpowiada
ANNA ABRAMCZYK – ekspert Pearson w zakresie metodyki nauczania języków obcych i prawa oświatowego. Nauczyciel dyplomowany z 18-letnim stażem nauczania języka niemieckiego w szkole ponadgimnazjalnej. Doradca metodyczny Wrocławskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli. Egzaminator gimnazjalny i maturalny współpracuje z OKE we Wrocławiu. Ekspert MEN do spraw awansu zawodowego, rzeczoznawca do spraw podręczników. Autorka publikacji metodycznych dla nauczycieli języków obcych.
Nowa podstawa programowa wejdzie do pierwszych klas szkół ponadpodstawowych we wrześniu 2019 r. Od tego czasu będzie stopniowo obejmować kolejne klasy (patrz: tabela powyżej).
Nieprawda. Istotnie, w roku szkolnym 2021/22 w jednej szkole będą dwa roczniki klas III, jednak każdy z tych roczników będzie uczył się w innym systemie: dla jednego z nich klasa III będzie jednocześnie ostatnią i maturalną, dla drugiego (idącego nową podstawą programowa) będzie to przedostatnia klasa. Nie ma więc ryzyka kumulacji w procesie rekrutacyjnym na uczelnie wyższe.
Zadaj pytanie ekspertowi
Zmiany wymagań ogólnych
Zapis wymagań ogólnych i szczegółowych został przeredagowany we wszystkich wariantach podstawy programowej. Dzięki temu można łatwo porównać zakres umiejętności językowych oczekiwanych od ucznia po zakończeniu danego etapu edukacyjnego.
III.1.P |
| III.1.R |
I. Znajomość środków językowych. | I. Znajomość środków językowych. | |
II. Rozumienie wypowiedzi. | II. Rozumienie wypowiedzi. | |
III. Tworzenie wypowiedzi. | III. Tworzenie wypowiedzi. | |
IV. Reagowanie na wypowiedzi. | IV. Reagowanie na wypowiedzi. | |
V. Przetwarzanie wypowiedzi. | V. Przetwarzanie wypowiedzi. |
tekst – zapis obowiązujący w dotychczasowej podstawie programowej IV.1
tekst – projekt zapisu nowej podstawy programowej III.1
Poszerzenie zakresów tematycznych wymagań szczegółowych
Nowy katalog zakresów tematycznych obejmuje 14 zagadnień (wcześniej 15) w przypadku podstawy programowej dla liceów i techników.
Piętnasty temat obejmujący wiedzę o krajach obszaru nauczanego języka został wyłączony z katalogu tematów leksykalnych i jest zagadnieniem, które powinno być realizowane w ramach wszystkich zakresów tematycznych z podstawy programowej.
Poszczególne tematy z dotychczas obowiązującej podstawy programowej zostały poszerzone o dodatkowe aspekty, różne dla zakresu podstawowego i rozszerzonego.
Zapis w obecnej podstawie programowej IV.1
1. człowiek (np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, uczucia i emocje, zainteresowania, problemy etyczne) |
Zapis nowej podstawy programowej
III.1.P |
| III.1.R |
1. człowiek | 1. człowiek |
Uwzględnienie zagadnienia kompetencji interkulturowej
Elementy związane z kulturą krajów obszaru nauczanego języka, stanowiące dotychczas 15. zakres tematyczny, zostały wyjęte poza katalog tematów i obecnie stanowić będą osobne wymaganie szczegółowe.
Zapis nowej podstawy programowej
IX. Uczeń posiada:
|
Taki zapis sprawia, że wiedza, do której się odnosi, dotyczy wszystkich wymienionych w podstawie obszarów tematycznych.
Poszerzenie repertuaru form pisemnych, które uczeń powinien rozumieć i tworzyć
III.1.P |
| III.1.R |
wiadomość, opis, notatka, ogłoszenie, zaproszenie, ankieta, pocztówka, e-mail, list prywatny, | list formalny – w tym list motywacyjny, rozprawka, opis, opowiadanie, |
Doradztwo zawodowe w zakresie leksykalnym
Nowa podstawa programowa kładzie szczególny nacisk na przygotowanie młodych ludzi do wejścia na rynek pracy po ukończeniu edukacji. Zakres tematyczny PRACA został wzbogacony o dodatkowe aspekty leksykalne umożliwiające dyskusje dotyczące planowania ścieżki kariery i rozwoju zawodowego.
Zapis w obecnej podstawie programowej IV. 1
4) praca (np. zawody i związane z nimi czynności, warunki pracy i zatrudnienia, praca dorywcza, rynek pracy) |
Zapis nowej podstawy programowej
III.1.P |
| III.1.R |
4) praca (np. zawody i związane z nimi czynności | 4) praca (np. zawody i związane z nimi czynności |
Podstawa programowa nadal podkreśla wagę takich kompetencji jak: współdziałanie w grupie, korzystanie z różnych źródeł informacji, stosowanie strategii komunikacyjnych, czy dokonywanie samooceny.
Zadaj pytanie ekspertowi
Nowa podstawa dla drugiego języka obcego
Naukę drugiego języka obcego uczniowie rozpoczynają obowiązkowo w siódmej klasie szkoły podstawowej. Zgodnie z projektem podstawy programowej dla szkół ponadpodstawowych powinni oni kontynuować naukę języka obcego ze szkoły podstawowej, aby osiągnąć poziom A2+. Uczniowie mogą też wybrać drugi język obcy inny niż w szkole podstawowej i rozpocząć naukę od podstaw, by osiągnąć poziom A2.
W stosunku do wymagań podstawy programowej (warianty IV.1 p i IV.0 ) obowiązującej dla drugiego i trzeciego języka w szkołach ponadgimnazjalnych, w nowej podstawie programowej (warianty III.2 oraz III.2.0) zmieniono:
liczbę zakresów leksykalnych z 15 na 14 w przypadku wariantu podstawy III.2 oraz z 15 na 13 w przypadku wariantu podstawy III.2.0 |
III.2 |
| III.2.0 |
I. Uczeń posługuje się | I. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów: |
nazwy i aspekty niektórych zakresów leksykalnych
III.2 |
| III.2.0 |
3) | 3) edukacja |
zakresy wymagań szczegółowych
Przykładowe zmiany wymagań szczegółowych w podstawie programowej dla drugiego języka wariant III.2 i III.2.0
1. Uwzględnienie zagadnienia kompetencji interkulturowej w odniesieniu do wszystkich zakresów leksykalnych, czyli w odniesieniu do całości podstawy.
IX. Uczeń posiada: |
2. Poszerzenie zakresu wymaganych form pisemnych, które uczeń powinien rozumieć i tworzyć, np.:
III.2 |
| III.2.0 |
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e-maile, SMS-y, kartki pocztowe, napisy | III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e-maile, SMS-y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie): |
3. Uporządkowanie repertuaru funkcji językowych, reagowania pisemnego i ustnego, np.:
III.2 |
| III.2.0 |
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach: | VI. Uczeń reaguje ustnie | |
VII. Uczeń reaguje w formie bardzo prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, e-mail, krótki list prywatny, wpis na czacie / forum) w typowych sytuacjach: | VII. Uczeń reaguje w formie bardzo prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, e-mail, krótki list prywatny, wpis na czacie / forum) w typowych sytuacjach: |
tekst – zapis obowiązujący w dotychczasowej podstawie programowej IV.1 i IV.0
tekst – projekt zapisu nowej podstawy programowej III.2 i III.2.0
Zadaj pytanie ekspertowi
Szkoły branżowe
Trzyletnie szkoły zawodowe zostały zastąpione 1. września 2017 r. przez trzyletnie branżowe szkoły pierwszego stopnia. Po ukończeniu szkoły branżowej pierwszego stopnia uczeń może kontynuować naukę w branżowej szkole drugiego stopnia, po której możliwe jest zdawanie egzaminu maturalnego.
Podstawa programowa i ramowe plany nauczania
Dla absolwentów gimnazjów
W latach 2017–2019, czyli dla absolwentów wygaszanych gimnazjów, w branżowej szkole będzie obowiązywać podstawa programowa wskazana w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej.
RAMOWE PLANY NAUCZANIA
Dla absolwentów ośmioklasowych szkół podstawowych
W roku szkolnym 2019/2020 zostanie wprowadzona nowa podstawa programowa do branżowych szkół, na podbudowie ośmioletniej szkoły podstawowej.
W branżowej szkole I i II stopnia uczeń będzie się uczył tylko jednego języka obcego. Zaleca się, aby uczeń kontynuował pierwszy język nauczany na wcześniejszych etapach.
RAMOWE PLANY NAUCZANIA
UWAGA! W latach szkolnych 2017/2018 oraz 2018/2019 w przypadku języka obcego nowożytnego podstawa programowa dla branżowej szkoły pierwszego stopnia nie różni się merytorycznie od podstawy programowej dla dotychczasowej szkoły zawodowej.
Dla szkoły branżowej drugiego stopnia na podbudowie gimnazjum oraz dla szkoły branżowej pierwszego i drugiego stopnia na podbudowie szkoły podstawowej przygotowano nowe podstawy programowe.